Jan Wolkers “Kort Amerikaans”
In een ver verleden heb ik het boek “kort amerikaans” van Jan Wolkers gelezen voor de boekenlijst voor het vak Nederlands op de havo. Lezen was voor mij geen straf, zelfs niet als ik er een verslag van moest maken.
Ik vond het boek geweldig om te lezen. De stijl van Jan Wolkers was ik nog niet eerder tegen gekomen en ik vond het prettig lezen. De hoeveelheid lugubere zaken die voorkomen in het boek (sex met een gipsen torso, verknipte man die zich ophangt, gedachten van Eric, moord enz.) vond ik intrigerend en vooral ook mooi omschreven. Ik was zo onder de indruk van de manier van schrijven en de thema’s, dat ik meerder boeken ben gaan lezen van Jan Wolkers. O.a. “de kus” en “brandende liefde”. Deze boeken hebben al die jaren in mijn boekenkast gestaan, maar ik heb ze nooit meer gelezen.
Na het opruimen van mijn boeken bleef “Kort Amerikaans” boven op een stapel liggen, waardoor ik deze gepakt heb en ben gaan lezen. Meteen zat ik weer helemaal in het verhaal en de schrijfwijze van Jan Wolkers. Ik heb het boek in drie avonden uitgelezen en heb er weer van genoten.
Het thema “de dood” komt veel naar voren in het boek, wat niet verwonderlijk is voor een verhaal dat zich afspeelt in de tweede wereldoorlog. Toch komt de dood op een ander manier naar voren dan je zou denken, dat maakt het boek verrassend. De manier waarop Jan Wolkers het heeft geschreven maakt dat ik het idee krijg dat ik alles van bovenaf bekijk. Alsof ik de stillevens die geschilderd worden zo voor me zie en het litteken op het hoofd van Eric aan kan raken.
Jan Wolkers heeft een schrijfstijl die niet iedereen zal waarderen en ook zijn openheid (vooral in die tijd) zal veel mensen hebben geshockeerd. Maar ik houd daarvan en ik ben van plan om nog meer boeken te gaan lezen. Ik ben begonnen in “brandende liefde” en daarna staat “Turks fruit” op de planning. Daarna wil ik boeken gaan lezen van hem die ik nog niet ken. Als iemand een tip heeft, dan hoor ik dat graag.
‘”Hartstikke naakt, alleen zo ’n klein dingetje hier,” zei Peter en klopte genotzuchtig op zijn kruis.’
Kort Amerikaans, de eerste roman van Jan Wolkers, heeft sinds het boek in 1962 verscheen nog niets van zijn oorspronkelijkheid en kracht verloren. De ondergedoken kunstacademiestudent Eric van Poelgeest beleeft in Leiden de laatste maanden voor
zijn ‘bevrijding’. Alle autobiografische elementen die in Wolkers’ latere werk terugkeren, zijn al aanwezig: de haat tegen de dominante vader, het
verdriet om de overleden broer en de geladen erotiek die zich uit in wreedheid. Het boek werd in 1979 verfilmd.
(bron: www.bol.com)